ΒΑΡΟΣΙ

ΒΑΡΟΣΙ

Στην ανατολική πλευρά της Έδεσσας, ως την άκρη του βράχου κι ως τους καταρράκτες, έχει διατηρηθεί ανέπαφη η παλιά Μακεδονική  αρχιτεκτονική. Το Βαρόσι ήταν μια από τις τρεις χριστιανικές συνοικίες, οι οποίες είχαν δημιουργηθεί και αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας στην Έδεσσα.

Η λέξη με τη μορφή Βαρόσι ή Βαρόσια πέρασε, κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε πολλά σημερινά κράτη, τα εδάφη των οποίων τότε βρίσκονταν μέσα στα διοικητικά της όρια. (Σερβία, Βουλγαρία, Κύπρος, Ελλάδα κ.α.) Γενικώς Βαρόσι σημαίνει συνοικία, στην οποία ήταν εγκατεστημένοι χριστιανοί σε τουρκοκρατούμενες πόλεις.

Στην ΄Εδεσσα, η συνοικία Βαρόσι καταλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της πόλης. Από τη συνοικία αυτή διατηρείται μέχρι σήμερα στην παλιά του μορφή μόνο το βορειοανατολικό τμήμα της, σχεδόν μέχρι τους καταρράκτες, επειδή το νοτιοανατολικό τμήμα της το είχαν πυρπολήσει οι Γερμανοί στις 12 Σεπτεμβρίου 1944. Από το σημερινό Βαρόσι της Έδεσσας πήρε και το όνομά του το παραδοσιακό ξενοδοχείο "ΒΑΡΟΣΙ", επειδή βρίσκεται μέσα στη συνοικία αυτή.

Η περιοχή Βαρόσι,  χαραχτηρίστηκε "ως ιστορικός διατηρητέος τόπος"  με Προεδρικό διάταγμα, στις 22 Απριλίου 1992. Το διάταγμα προβλέπει την ανάπλαση  της περιοχής με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και υλικά, κάτω από την επίβλεψη  της εφορίας νεωτέρων μνημείων και του υπουργείου Πολιτισμού. Η περιοχή, έχει αρχίζει να αναζωογονείται χωρίς να χάνει το χρώμα της, και πολλά από τα παλιά κτίρια ξαναλειτουργούν ως  κατοικίες, ή ναοί ή αποκτούν νέες χρήσεις όπως ξενώνες, μουσεία, βρεφονηπιακοί σταθμοί, καταστήματα, εργαστήρια. Ένα απ΄αυτά τα αναπαλαιωμένα κτίρια είναι και το ξενοδοχείο Βαρόσι.